Al een jaar lang confronteert de coronapandemie landen wereldwijd met de problemen in hun zorgstelsels, grotendeels veroorzaakt door terugtredende overheden, bezuinigingen en de introductie van marktwerking in de zorg. De crisis biedt dan ook kansen voor een comeback van een sterke, sturende overheid. Als onderdeel van een binnenkort te verschijnen verkiezingsspecial, sprak Vice Versa hierover met o.a. Wemos-directeur Mariëlle Bemelmans. Mariëlle: “Terugtrekkende overheden hebben de gezondheidszorg geen goed gedaan. De problemen in het gezondheidssysteem worden door corona blootgelegd, maar bestonden al langer.”
Het neoliberalisme van de afgelopen decennia treft vooral lage- en middeninkomenslanden. Bezuinigingen op de zorg leidden tot schrijnende situaties in Afrikaanse landen. “In Oeganda zitten zo’n vijftienduizend goed opgeleide en gemotiveerde verpleegkundigen thuis. Die kunnen niet aan het werk, omdat er te weinig geld is.” Malawi kampt met hetzelfde probleem: “Terwijl ook daar veel behoefte is aan zorgpersoneel.”
Systeemdenken ontbreekt: kijk verder dan seksuele en reproductieve gezondheid en rechten
Maar ook een hoog-inkomensland zoals Nederland kan meer doen om tot een breder gezondheidsbeleid te komen. “De Nederlandse regering doet gelukkig veel dingen goed op mondiaal niveau, met een voortrekkersrol op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR),” zegt Mariëlle. Tegelijk toont de focus op SRGR dat het beleid nog te verkokerd is en dat er een systeemanalyse ontbreekt. “Het is heel goed dat we ons inzetten voor de rechten van vrouwen en meisjes op dit terrein, maar wat hebben zij eraan als je niet naar een verloskundige of dokter kunt gaan?”
‘Niemand is beschermd als niet iedereen beschermd is’
Als lid van de Dutch Global Health Alliance – samen met organisaties Aidsfonds, Amref, Cordaid, KIT, en het KNCV Tuberculosefonds – zet Wemos zich in voor een betrokken overheid binnen én buiten Nederland. ‘Niemand is beschermd als niet iedereen beschermd is. Investeren in gezondheid is een investering in de economie’, meldt de alliantie op haar website.
Volgens haar kan Nederland dan ook veel leren van buurland Duitsland, met haar strategie voor mondiale gezondheid, die in 2018 opgenomen is in het regeerakkoord. “De Duitse aanpak is heel coherent. Bovendien legt die ook een duidelijke verbinding met de SDG-agenda [red.: Sustainable Development Goals / Duurzame Ontwikkelingsdoelen].”
Lees het volledige interview op Vice Versa (de Verkiezingsspecial 2021 wordt op 21 februari gepubliceerd).
Foto: ‘COVID-19 testing (Madagascar – Tests (9))’ by World Bank Photo Collection via Flickr Creative Commons is licensed under CC BY-NC-ND 4.0
Ontvang onze nieuwsbrief
